Ιστορία της Σύγχρονης Τέχνης Ι

Η σύγχρονη τέχνη, από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ως τις μέρες μας, εξετάζεται υπό το πρίσμα της διαμόρφωσης του μοντερνισμού ως κυρίαρχης πολιτισμικής παράδοσης, από την μία, καθώς και της κριτικής απέναντι στο μοντερνισμό, τους θεσμούς και την ‘αισθητική’ του, από την άλλη. Η εμφάνιση νέων μέσων και προσεγγίσεων απέναντι στην ίδια την τέχνη και τον ρόλο του καλλιτέχνη εξετάζεται, ακόμη, σε σχέση με τις διαφορετικές στάσεις απέναντι στην κοινωνία της κατανάλωσης, των ΜΜΕ και της πληροφορίας, καθώς και με τη στράτευση ή την ευαισθητοποίηση σε ζητήματα που αφορούν το φύλο, τη μεταβαλλόμενη δυναμική μεταξύ κέντρου και “περιθωρίων” και την εποχή της παγκοσμιοποίησης.

Εβδομάδα #1: Εισαγωγή: το μεσοπολεμικό και μεταπολεμικό τοπίο, η εξέλιξη των ευρωπαϊκών πρωτοποριακών ιδεών (Υπερρεαλισμός, αφαίρεση) και η μετακίνηση και η επίδραση στις ΗΠΑ. Ο Αμερικανικός Ρεαλισμός, η κρατική πολιτική και η διαμόρφωση μιας νέας καλλιτεχνικής σκηνής στη Νέα Υόρκη.

Εβδομάδα #2: Αφηρημένος Εξπρεσιονισμός και Ψυχρός Πόλεμος; Η κρατική πολιτική και το καλλιτεχνικό υποκείμενο: η δημιουργία της παράδοσης του μεταπολεμικού ‘Μοντερνισμού’.

Εβδομάδα #3: Τα τραύματα του Πολέμου και η ευρωπαϊκή μεταπολεμική Αφαίρεση

Εβδομάδα #4: Μοντερνιστική παράδοση και φορμαλισμός: Οπτική και Κινητική τέχνη, κατάφαση στην τεχνολογία, επιστημονισμός και επίδραση στη γραφιστική και το design.

Εβδομάδα #5: Μοντερνισμός και ποπ κουλτούρα: η Ποπ Αρτ στη Μ. Βρετανία. Τέχνη και lifestyle.

Εβδομάδα #6: Η Αμερικάνικη Ποπ: ο αναπροσδιορισμός του ρόλου του καλλιτέχνη και της δημιουργικής διαδικασίας

Εβδομάδα #7: Black Mountain College, Fluxus και Νέο-Νταντά.

Εβδομάδα#8: Οι Διεθνείς Καταστασιακοί, η τέχνη της Δυτικής Ακτής (ΗΠΑ) και το γαλλικό Nouveau Réalisme: το ζήτημα των νέο-πρωτοποριών

Εβδομάδα#9: Ο Μινιμαλισμός και ο αναστοχασμός γύρω από τη γλυπτική. Νέο-πρωτοπορίες και design?

Εβδομάδα#10:  Προδρομικές μορφές εννοιακής τέχνης: η “αποϋλοποίηση” του έργου τέχνης

Εβδομάδα#11:  Η Εννοιακή τέχνη και ο αναστοχασμός γύρω από την έννοια της τέχνης

Εβδομάδα#12:  Εννοιακές προσεγγίσεις της φωτογραφίας – εμφάνιση του ρεύματος της θεσμικής κριτικής

Εβδομάδα#13:  Performance. Ανακεφαλαίωση βασικών θέσεων μαθήματος και συζήτηση.

Στάγκος, Νίκος επιμ. 2003. Έννοιες της μοντέρνας τέχνης: από τον Φωβισμό στον Μεταμοντερνισμό. Αθήνα:  ΜΙΕΤ.

Buchloh, Benjamin, Rosalind Krauss, Hal Foster et al. 2008. Η τέχνη από το 1900: Μοντερνισμός, Αντιμοντερνισμός, Μεταμοντερνισμός.  Αθήνα: Επίκεντρο.

Giulio Carlo Argan & Achille Bonito Oliva, Η Μοντέρνα Τέχνη (1770-1970) & η Τέχνη στην Καμπή του 21^ου αιώνα. ΙΤΕ/ ΠΕΚ,  Ηράκλειο, 2014.

2005. H. H. Arnason, Ιστορία της Σύγχρονης Τέχνης. Επίκεντρο, Αθήνα, Θεσσαλονίκη, 2005.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία εμβάθυνσης:

Thomas Crow, The Rise of the Sixties. Lawrence King Publishing: Λονδίνο, 2004.

Lucy Lippard (επιμ.), Six Years: The Dematerialization of the Art Object from 1966 to 1972, Νέα Υόρκη, 1973.

-Νίκος Δασκαλοθανάσης (επιμ.), Clement Greenberg. Τέχνη και Πολιτισμός. Νεφέλη: Αθήνα, 2007. (το εισαγωγικό κείμενο)

Λούσυ Λίπαρντ, Ποπ Αρτ. Αθήνα: Υποδομή, 1984,

Mark Francis (επιμ.), Pop. Λονδίνο: Phaidon, 2005.

Stephens, Chris & Stout Katharine, Art and the 60s: This Was Tomorrow. Κατάλογος έκθεσης, Tate Britain, 30/6-26/9. Λονδίνο: Tate Britain, 2004.

 Κυριάκος Κουτσομάλλης κα (επιμ.),  Μεταμόρφωση. Βρετανική Τέχνη της δεκαετίας του ’60, κατάλογος έκθεσης, 26/6-25/9/2005. Άνδρος: Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, 2005. (φωτοτυπίες, θυρωρείο)

 - Ν. Δασκαλοθανάσης (επιμ.), Από την Μινιμαλιστική στην Εννοιολογική Τέχνη: μια κριτική ανθολογία. Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών: Αθήνα, 2006.

Επίσης, βοηθάει πολύ η επίσκεψη του Λεξικού Τέχνης, Grove Art (ηλεκτρονικές συνδρομές HeaLink), καθώς και τα λήμματα της tate.org.uk.

To μάθημα έχει τη μορφή διάλεξης, η δομή της οποίας βασίζεται κατά μεγάλο μέρος στο διάλογο με τους φοιτητές, στις απορίες και τα σχόλιά τους. Επί μέρους μέθοδοι  που εφαρμόζονται στο πλαίσιο του τύπου της διάλεξης με σκοπό την αλληλεπίδραση με τους φοιτητές, είναι: οπτικοακουστικό υλικό το οποίο συζητείται και αναλύεται· περιστασιακά, brainstorming (με αφετηρία την πρότερη γνώση από προηγούμενα μαθήματα)·η σύνδεση με τις πρότερες γνώσεις και την καθημερινή εμπειρία και σημαντικά κοινωνικά ή άλλα ζητήματα, αλλά και με τα προηγούμενα μαθήματα· η συγκριτική παρουσίαση διαφορετικών προσεγγίσεων.

Παροχή πολυμεσικού υλικού.
Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.

Γραπτές εξετάσεις: (Α) περιγραφή και ανάλυση εικόνας & Β) ανάπτυξη θέματος). Εργασία προαιρετική. Οι φοιτητές ενημερώνονται για τον τρόπο εξέτασης και αξιολόγησης από υλικό αναρτημένο στο e-class.