Μουσική και Οπτικοακουστικά Μέσα

Περίγραμμα:

Το εν λόγω μάθημα είναι δισυπόστατο: θεωρητικό και εργαστηριακό μάθημα (2 + 1 ώρες)

Θεωρητικό μέρος

Γενική θεωρία της βιομηχανίας του θεάματος, του ακροάματος και των Μ.Μ.Ε., όπου εξετάζεται ο ρόλος και η χρήση της μουσικής ως σημειωτικός κώδικας και εργαλείο στο ραδιόφωνο (κρατικό από το 1939 και ιδιωτικό από το 1989) και στην τηλεόραση (κρατική από το 1960 και ιδιωτική από το 1990).

Πιο συγκεκριμένα: Η μουσική στο ραδιόφωνο εξετάζεται ως ήχος, ως μουσική, ως μουσικο-θεατρικό ραδιoφωνικό ακρόαμα, ενώ παρουσιάζονται τα διαφορετικά είδη των ραδιο/τηλεοπτικών μουσικών παραγωγών:

• εκπομπή λόγου
• εκπομπή λόγου μετά μουσικής
• εκπομπή περί μουσικής
• μουσική ψυχαγωγική εκπομπή
• μουσικό ντοκιμαντέρ (radio & tv music documentary)
• ραδιοφωνικό μουσικο-θεατρικό έργο (radio drama)
• ραδιοφωνική τέχνη (radio art)
• ζωντανή εκπομπή/ συναυλία

όπως και τα είδη μουσικής που εμφανίζονται/ συνδυάζονται με το κάθε μέσο και το κάθε είδος εκπομπής. Π.χ. λαϊκή μουσική, pop μουσική, παραδοσιακή, ελληνική ή ξένη μουσική, ηλεκτρο-ακουστική μουσική κ.λπ.

Η μουσική στην τηλεόραση (κρατική και ιδιωτική) εξετάζεται ως μέσο ψυχαγωγίας, που συνδυάζεται με ψηφιακές τέχνες (παράδειγμα μουσικές ψυχαγωγικές εκπομπές), ως μέσο εκπαίδευσης (πρδγ εκπαιδευτικές μουσικές εκπομπές), ως μέσο πολιτισμικής προσέγγισης («αλάτι της γης», «από τόπο σε τόπο» κ.ά.) και ως εικόνα-θέαμα αυτό καθαυτό (“X factor”, “Music Idol” κ.ά.).

Εργαστηριακό μέρος

Οι φοιτητές θα γνωρίσουν στην πράξη πώς στήνεται ένα στούντιο ηχογράφησης, πώς πραγματοποιείται μια ραδιοφωνική και τηλεοπτική μουσική εκπομπή, ποια είναι τα στάδια παραγωγής, τι εξοπλισμός χρειάζεται, ενώ θα ασκηθούν και στη μουσική τεχνολογία (χειρισμός κονσόλας, ηχοληψία και μοντάζ).

Πιο συγκεκριμένα θα διδαχθούν:

• ηχοληψία
• επεξεργασία και δημιουργία μουσικού σήματος
• δημιουργία μουσικών χαλιών
• μοντάζ λόγου
• μοντάζ μουσικής και
• μοντάζ εικόνας

Σημείωση: Για την ολοκληρωμένη πραγματοποίηση του μαθήματος, το θεωρητικό και το τεχνικό/ εργαστηριακό μέρος θα διδαχθούν σε αλληλόδραση.  Το θεωρητικό θα γίνει από τη γράφουσα. Το εργαστηριακό μέρος θα γίνει από Ειδικευμένο Διδάσκοντα Ηχοληψίας/ Μουσικής Τεχνολογίας στο στούντιο της ΕΡΤ Κέρκυρας.

Τα βασικά ερμηνευτικά εργαλεία είναι από τις επιστήμες της (Εθνο)Μουσικολογίας, της Κοινωνιολογίας της Μουσικής, των Πολιτισμικών & Τηλεοπτικών Σπουδών, όπως και της Μουσικής Τεχνολογίας.

Όλα τα μαθήματα υποστηρίζονται από έγκριτη διεθνή και ελληνική βιβλιογραφία και συνοδεύονται από οπτικο-ακουστικό υλικό (ΡΡΤ, DVDs, CDs)

Μαθησιακοί/ εκπαιδευτικοί στόχοι:

• Η εκμάθηση ραδιοφωνικής και τηλεοπτικής παραγωγής σε θεωρητικό και πρακτικό (τεχνικό) επίπεδο
• Οι διαφορές μεταξύ ραδιοφωνικής μουσικής παραγωγής και τηλεοπτικής μουσικής παραγωγής
• Η εξάσκηση σε ηχοληψία και μοντάζ λόγου, μουσικής και εικόνας

Περίγραμμα syllabus:

1^η βδομάδα: Ιστορία ραδιο-τεχνολογίας. Ορισμός ραδιοφωνικής παραγωγής.

2^η βδομάδα: Είδη ραδιοφωνικής εκπομπής: εκπομπή λόγου, εκπομπή λόγου μετά μουσικής, εκπομπή περί μουσικής

3^η βδομάδα: Είδη ραδιοφωνικής εκπομπής: μουσική ψυχαγωγική εκπομπή, μουσικό ντοκιμαντέρ (radio & tv music documentary)

4^η βδομάδα: ραδιοφωνικό μουσικο-θεατρικό έργο (radio drama)

5^η βδομάδα: ραδιοφωνική τέχνη (radio art) και ζωντανή εκπομπή/ συναυλία

6^η βδομάδα: ραδιοφωνικό σποτ

7^η βδομάδα: μουσική και τηλεόραση α’ (ψυχαγωγία, θέαμα)

8^η βδομάδα: μουσική και τηλεόραση β’ (εθνογραφία, εκπαίδευση, ντοκιμαντέρ)

9^η βδομάδα: παραγωγή και μεταπαραγωγή α’ (μοντάζ λόγου)

10^η βδομάδα:  μεταπαραγωγή β’ (μοντάζ μουσικής)

11^η βδομάδα: μεταπαραγωγή γ’ (μοντάζ μουσικής)

12^η βδομάδα: ραδιοφωνικό και τηλεοπτικό μουσικό σποτ α’

13^η βδομάδα: ραδιοφωνικό και τηλεοπτικό μουσικό σποτ β’ – Επανάληψη εφ όλης της ύλης.

Βασική ελληνόγλωσση βιβλιογραφία:

1. Αδάμου, Χριστίνα (2020), Σύγχρονες Τηλεοπτικές Σπουδές, Αθήνα: Παπαζήσης.
2. Adorno, T. (2000), Σύνοψη της πολιτιστικής βιομηχανίας, μτφρ. Λ. Αναγνώστου, Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
3. Βαλούκος, Στάθης (2018), Ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης (1960-2018), Αιγόκερως.
4. Κοκκίδου, Μαίη (2020), Μουσικό βίντεο. Οπτικο-ακουστική αφήγηση. Εργαλεία Ανάλυσης. Εκπαιδευτικές εφαρμογές, Αθήνα: Fagotto.
5. Κοκκώνης, Μ., Πασχαλίδης, Γ. και Μπαντιμαρούδης, Φ. (επιμ.), Ψηφιακά Μέσα: Ο πολιτισμός του ήχου και του θεάματος, Αθήνα: Κριτική.
6. Kraus, Adorno, McDonald, Arendt, Shils, Parsons, Williams, Morin, Baudrillard (επιμ.), Η Κουλτούρα των Μέσων, Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
7. Λεβεντάκος, Διαμαντής (επιμ.) (2004), Τηλεόραση και Ελληνική κοινωνία, Αθήνα: Εικών.
8. Μαραγκός, Φάνης (2021), Ηχολήπτης/τρια. Εκπαιδευτικό υλικό-Κείμενο αναφοράς, Αθήνα: Ινστιτούτο Εργασίας Γ.Σ.Ε.Ε.
9. Σαρρής, Νεοκλής (1990), Ελληνική κοινωνία και τηλεόραση, 1 και 2, Αθήνα: Γόρδιος.
10. Thompson, J., (1999), Νεωτερικότητα και Μέσα Επικοινωνίας, μτφρ. Γιώτα Κραμοίνη, Αθήνα: Παπαζήσης.
11. Χαιρετάκης Μ. (1997), Τηλεόραση και διαφήμιση, Αθήνα: Σάκκουλα.

Βασική ξενόγλωσση βιβλιογραφία:

12. Adorno, Τ. (1991), The Culture Industry: Selected Essays on Mass Culture, London: J.M. Bernstein.
13. Dikovitsakaya, M., (2005), Visual Culture: The study of the visual after the cultural turn, I.T. Press, Cambridge, London.
14. Fiske, J. & Hartley, J. (2003), Reading Television,
15. Giannakoulopoulos, Andreas & Irene Giannara, (2006), “Expanding Broadcasting: The (R)evolution of broadcasting and the role of new communicators in the New Digital Era”, Radio and Research: Which Directions and Predictions for the future, European Consortium IREN, Brussels, Belgium, November 2006, p. 9.
16. Negus, K. & Street, J. (2002), “Introduction to ‘Music and Television’ special issue, Popular Music 21(3), pp. 245-248.
17. Leppert R. & McClary, S. (eds.), (1987), Music and Society. The politics of Composition, Performance and Reception, Cambridge University Press.
18. Mitchell, (2005), What do Pictures want? The Lives and Loves of Images, University of Chicago Press.
19. Slater, D. (2008), “Analysing Cultural Objects: Content Analysis and Semiotics”, in S. Clive (Ed.), Researching Society and Culture, London: Sage, pp. 233-244.
20. Sturken, Marita & Cartwright, Lisa  (2001), Practices of Looking: An Introduction to Visual Culture, Oxford University Press.

Διδασκαλία δια ζώσης με θεωρία και εργαστήριο στο στούντιο της ΕΡΤ Κέρκυρας.

Ναι. PPT, οπτικο-ακουστικό υλικό, H/Y (με ειδικά λογισμικά επεξεργασίας ήχου και εικόνας),  κονσόλα, μικρόφωνα, μονταζιέρα.

Τρόπος εξέτασης: παραγωγή ραδιοφωνικής/ τηλεοπτικής εκπομπής

Εκπαιδευτική δραστηριότητα: ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ: εργαστηριακή εκπαίδευση σε ραδιο-τηλεοπτικό στούντιο της ΕΡΤ Κέρκυρας και στο πανεπιστημιακό εργαστήριο

ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ: παρακολούθηση θεατρικών, μουσικών και χορευτικών παραστάσεων ή/ και κινηματογραφικών παραγωγών σε Κέρκυρα και Αθήνα.