Τέχνη της Επιτέλεσης

Το μάθημα εξετάζει την έννοια της performance/επιτέλεσης μέσα από την ανάπτυξη των εικαστικών τεχνών, την performance art, το πειραματικό θέατρο, την πολυμεσική παράσταση, τις εικαστικές εγκαταστάσεις. Η ιστορία της performance συνδιαλέγεται με τις άλλες τέχνες προσφέροντας μια πλούσια περιοχή στην οποία αναδεικνύονται οι πολιτισμικές, πολιτικές και κοινωνικές διαστάσεις της εμπειρίας της performance. Η διερεύνηση της performance σε σχέση με την ταυτότητα, την αυτενέργεια, το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο, την αισθητική καθορίζει τη σχέση μεταξύ performer και κοινού και φανερώνει την αξία της performance ως μέσο για στοχασμό, κριτική και δημιουργικής δράσης.

Το μάθημα εστιάζει α) στη γνωριμία και στην εξοικείωση με σημαντικά έργα και καλλιτέχνες-ιδες, β) στην εισαγωγή στα θεωρητικά, αισθητικά και θεατρικά στοιχεία του μέσου, και γ) στη δημιουργική και βιωματική διαδικασία παραγωγής ενός τέτοιου έργου. Το μάθημα συνδυάζει διαλέξεις, θεωρητική/ιστορική έρευνα και βιωματικά εργαστήρια. Οι φοιτήτριες και φοιτητές θα δουλέψουν πρακτικά σε ομαδικές και ατομικές πρακτικές εργασίες με σκοπό να αναπτύξουν ερευνητικά ερωτήματα και μεθοδολογία κατά τη διερεύνηση, τη λειτουργία και την καταγραφή της δημιουργικής διαδικασίας. Μέσω της θεωρητικής ανάλυσης και της πρακτικής ενδυναμώνεται η κατανόηση της βιωματικής εμπειρίας τόσο από τη μεριά του τελεστή όσο και του κοινού, και αναδεικνύεται η αξία της επιτέλεσης στη σύγχρονο κοινωνικό και καλλιτεχνικό τοπίο.

• Κατανόηση βασικών ορισμών και χρήσεις της performance, όπως έχουν εφαρμοστεί ιστορικά, αλλά και τη δυνάμει εξέλιξή του, καθώς και τα όρια και τη σχέση του με άλλα μέσα
• Ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας ώστε να συνδεθεί το καλλιτεχνικό έργο και η δημιουργική διαδικασία με τη θεωρία που το υποστηρίζει
• Διαμόρφωση ερευνητικών ερωτημάτων και πρακτικών μεθοδολογιών που οδηγούν στην παραγωγή καλλιτεχνικού έργου
• Ανάπτυξη εκφραστικών τεχνικών και κατανόηση του σώματος ως μέσο για την έκφραση ιδεών, εννοιών, συναισθημάτων και εικόνων, καθώς και της σχέση του με τον περιβάλλοντα χώρο και το κοινό
• Διερεύνηση διαφορετικών τρόπων με τους οποίους η επιτέλεση (performance) μπορεί να συνδυαστεί με και να υποστηριχθεί από τις νέες τεχνολογίες
• Εξοικείωση με τα στάδια της δημιουργικής διαδικασίας, από τη σύλληψη μιας ιδέας μέχρι την ολοκλήρωση μιας performance

1η Εβδομάδα - Εισαγωγή στις μεθόδους, στις βασικές ιδέες και στους στόχους του μαθήματος, ζητούμενα εργασιών

2η Εβδομάδα - Το σώμα στην πράξη: το σώμα ως εργαλείο στην performance. Ανάλυση μεθόδων και νοημάτων της σωματικής έκφρασης στην performance

3η Εβδομάδα - Η σημασία του αρχείου και της καταγραφής στην performance. Προβολή βίντεο και ανάλυση της δουλειάς καλλιτεχνών-ιδων της performance

4η Εβδομάδα - Η έννοια της τελετουργίας και η σχέση της με την performance. Ανάλυση και προβολή επιλεγμένων έργων καλλιτεχνών

5η Εβδομάδα - Χώρος και δραματουργικές πρακτικές. Ανάλυση του χώρου (σκηνή, site-specific performance, gallery, πόλη, κοινωνικοπολιτικός χώρος) σε σχέση με την performance

6η Εβδομάδα - Η σημασία του αρχείου στην performance. Προβολή βίντεο και παραδείγματα καλλιτεχνών

7η Εβδομάδα - Performance και τεχνολογία. Σύγχρονη οπτικοακουστική και υπολογιστική τεχνολογία, VR, AI. Δημιουργικές χρήσεις στην performance και διερεύνηση πρακτικής εφαρμογής

8η Εβδομάδα - Επιλογή και διαμόρφωση ιδεών για τις performances που θα παρουσιατούν ως μέρος της τελικής εργασίας. Γραπτή περιγραφή των προτάσεων και ερωτημάτων προς διερεύνηση

9η Εβδομάδα - Παρουσιάσεις της θεωρητικής έρευνας πάνω στις προτάσεις και ανατροφοδότηση. Ανάλυση της δυναμικής σχέσης με το κοινό

10η Εβδομάδα - Επεξεργασία του υλικού και των ερωτημάτων του κάθε project. Παραδείγματα καλλιτεχνών

11η Εβδομάδα - Παρουσίαση των πρακτικών εργασιών, ανατροφοδότηση και καθοδήγηση

12η Εβδομάδα - Ανακεφαλαίωση βασικών αρχών και εννοιών του μαθήματος. Καθοδήγηση για τις γραπτές εργασίες

13η Εβδομάδα - Παρουσίαση των αναθεωρημένων πρακτικών εργασιών, ανατροφοδότηση. Επιλεγμένες performances θα παρουσιαστούν στο Φεστιβάλ Οπτικοακουστικών Τεχνών (AVfest AVARTS)

• Allain, Paul, and Jen Harvie. The Routledge Companion to Theatre and Performance. London: Routledge, 2005.
• Culler, Jonathan. Λογοτεχνική Θεωρία Μια Συνοπτική Εισαγωγή. ΠΕΚ (ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ), 2013.
• Etchells, Tim. Certain Fragments:  Contemporary Performance and Forced Entertainment. London: Routledge, 1999.
• Goldberg, Roselee. Performance Art: From Futurism to Present. London: Thames Hudson, 1979.
• Nick Kaye, Site-specific art: performance, place and documentation. London: Routledge, 2000.
• Rancière, Jacques. ‘The Emancipated Spectator’, Artforum, March 2007: 271-80.
• Schechner, Richard. Η Θεωρία της Επιτέλεσης. Μτφ. Νάνσυ Κουβαράκου. Αθήνα: Τέλεθρον, 2011
• Westcott, James. When Marina Abramovic Dies. Cambridge: MIT Press (MA), 2008.

Ιστογραφία

• Artsadmin, http://www.artsadmin.co.uk/home/
• Live Art Development Agency, http://www.thisisliveart.co.uk/
• Media Art Web, http://mediaartnet.org
• UbuWeb, http://www.ubu.com/resources/

• Βιωματικά εργαστήρια, ασκήσεις, πρακτική, μελέτη, έρευνα
• Διαλέξεις, προβολή οπτικοακουστικού υλικού και συζήτηση/ανάλυση με τις φοιτήτριες και τους φοιτητές
• Καταγραφή της καλλιτεχνικής διαδικασίας και τελικού έργου
• Ολοκλήρωση και παρουσίαση ενός performance project
• Πρακτικές και γραπτές εργασίες

Oπτικοακουστικές τεχνολογίες, βίντεο, διαδίκτυο.

• Συμμετοχή στα πρακτικά εργαστήρια, σεμινάρια, εργασίες και παρουσιάσεις – συνεχής αξιολόγηση
• Ανάπτυξη και παρουσίαση της τελικής performance
• Γραπτή εργασία πάνω στο τελικό καλλιτεχνικό project