Διαδραστικά Συστήματα Ήχου

Παρουσιάζονται οι μηχανισμοί και κανόνες που διέπουν τα διαδραστικά συστήματα ήχου στην πράξη μέσω ειδικού λογισμικού που υποστηρίζει οπτικό προγραμματισμό και υλοποίηση διαδραστικών ηχητικών εφαρμογών. Επιτυγχάνεται έτσι η εξοικείωση με τις απλές και στοιχειώδεις μονάδες επεξεργασίας, παραγωγής δεδομένων και ελέγχου, όπως αυτές χρησιμοποιούνται για την επιλογή ή τη μετατροπή δεδομένων μέσω ελεγκτών MIDI και OSC ή άλλων συσκευών στο πλαίσιο της μουσικής/ηχητικής δημιουργίας, καθώς και στο πλαίσιο της παιγνιδικής ηχητικής αλληλεπίδρασης. Αναπτύσσονται προγραμματιστικές μονάδες για την παραγωγή ρυθμικών και μελωδικών δομών στον χρόνο, την επεξεργασία ηχητικών δεδομένων, και την απόκριση του χρήστη σε αυτά. Διερευνώνται και αναπτύσσονται μέθοδοι ενσωμάτωσης των προγραμματιστικών δομών σε γραφικά περιβάλλοντα φορητών συσκευών.

Στόχος του μαθήματος είναι να εισάγει τους φοιτητές στις αρχές και τις τεχνολογίες διαδραστικών συστημάτων ήχου. Οι μαθητές μαθαίνουν να προγραμματίζουν διαδραστικά συστήματα ήχου και εξοικειώνονται με βασικές τεχνολογίες που υποστηρίζουν αυτά, όπως την εισαγωγή δεδομένων με MIDI και OSC, τη χρήση οπτικού προγραμματισμού για διαδραστικά συστήματα, τις μηχανικές αλληλεπίδρασης ηλεκτρονικών ηχητικών παιχνιδιών, τις αρχές οργάνωσης γεγονότων στον χρόνο με ασύγχρονες και σύγχρονες τεχνικές, και τους αλγόριθμοι που χρησιμοποιούνται σε συστήματα για διαλογικό μουσικό αυτοσχεδιασμό.

1η Εβδομάδα
Παρουσίαση του μαθήματος, τον στόχων, του περιεχομένου και του τρόπου εξέτασης. Επίδειξη παραδειγμάτων.

2η Εβδομάδα
Ιστορία, προέλευση και είδη διαδραστικών μουσικών συστημάτων (Μ, Cypher, Voyager) και των εργαλείων που χρσησιμοποιούνται για την ανάπτυξή τους όπως ChucK, Max/MSP, Pure Data, SuperCollider, Gibber, TidalCycles, LiveCodeStudio.

3η Εβδομάδα
Ιστορία, εξέλιξη και είδη ηλεκτρονικών ηχητικών παιχνιδιών και των μηχανισμών ηχητικής αλληλεπίδρασης και δημιουργίας που αξιοποιούνται σε αυτά. 

4η Εβδομάδα
Εισαγωγή στον οπτικό προγραμματισμό και στο περιβάλλον Pure Data με έμφαση στη χρήση σημάτων ελέγχου και στη δόμηση αλγοριθμικών διαδικασιών.

5η Εβδομάδα
Εισαγωγή στον οπτικό προγραμματισμό και στο περιβάλλον Pure Data με έμφαση σε τεχνικές ηχητικής σύνθεσης.

6η Εβδομάδα
Εισαγωγή στο περιβάλλον MuMobPlat για διασύνδεση με το Pure Data και δημιουργία GUI σε φορητές συσκευές.

7η Εβδομάδα
Προγραμματισμός ηχητικής διάδρασης με χρήση του ποντικιού. Υλοποίηση μηχανικής κρυμμένων ηχητικών αντικειμένων.

8η Εβδομάδα
Προγραμματισμός ηχητικής διάδρασης με χρήση του πληκτρολογίου. Υλοποίηση μηχανικής χρονομετρημένης απόκρισης σε ηχητικά ερεθίσματα.

9η Εβδομάδα
Προγραμματισμός ηχητικής διάδρασης με βάση ρυθμικά πρότυπα. Υλοποίηση μηχανικής ηχητικής δράσης με συγχρονισμό των ενεργειών του χρήστη με ρυθμικά δεδομένα.

10η Εβδομάδα
Προγραμματισμός ηχητικής διάδρασης με βάση μελωδικά πρότυπα. Υλοποίηση μηχανικής μίμησης ρυθμικών και μελωδικών προτύπων.

11η Εβδομάδα
Προγραμματισμός ηχητικής διάδρασης με βάση τη χωροθέτηση ηχητικώνα αντικειμένων. Υλοποίηση μηχανικής ηχητικής δράσης με στόχευση χωροθετημένων ηχητικών πηγών.

12η Εβδομάδα
Εξερευνώνται δυνατότητες προγραμματισμού απόκρισης σε ζωντανή μουσική/ηχητική εκτέλεση.

13η Εβδομάδα
Ανασκόπηση της ύλης, παρουσίαση, σχολιασμός, και ανατροφοδότηση των προσχέδιων της τελικής εργασιών των φοιτητών/τριών.

Collins, N. SuperCollider Tutorial. http://composerprogrammer.com/teaching/supercollider/sctutorial/tutorial.html
Kapur, A., Cook, P., Salazar, S. and G. Wang. 2015. Programming for Musicians and Digital Artists: Creating Music With Chuck. Manning.
Rowe, R. Interactive Music Systems. 1993. Online: https://wp.nyu.edu/robert_rowe/text/interactive-music-systems-1993/
Ruviano, B.. ND. A Gentle Introduction to SuperCollider. https://ccrma.stanford.edu/~ruviaro/temp/00_PDF_A_Gentle_Introduction_To_SuperCollider_LULU_2014-09-06.pdf
Wilson, S., Cottle, D. and N. Collins, ed. 2011. The SuperCollider Book. MIT Press.

Αξιοποιείται η εκπαιδευτική τεχνική της "πρακτικής δραστηριότητας" (hands-on learning method), η οποία επιτρέπει την ενεργή εμπλοκή των συμμετεχόντων στη μαθησιακή διαδικασία, και εστιάζει στο να μαθαίνουν κάνοντας, αποκτώντας άμεση εμπειρία μέσω της πρακτικής εξάσκησης και του αναστοχασμού.

Αξιοποιείται επίσης η μέθοδος της "μάθησης βάσει έργου" (project-based learning method), η οποία θέτει ως επίκεντρο τους μαθητές, ατομικά και σε μικρές ομάδες, βάσει της πραγματωσης ενός τελικού στόχου, της υλοποίησης ενός καλλιτεχνικού έργου, της προσομοίωσης επαγγελματικών καταστάσεων, με τον εκπαιδευτή ως διευκολυντή και καθοδηγητή ως προς την εξέλιξη της μαθησιακής διαδικασίας και την αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων.

Οι φοιτητές/τριες εργάζονται σε ηλεκτρονικό υπολογιστή και μαθαίνουν οπτικό προγραμματισμό με την καθοδήγηση του διδάσκοντος. Παρέχεται σχετικό πολυμεσικό υλικό.

Η μαθησιακή διαδικασία υποστηρίζεται περαιτέρω μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.

Κατά την τελική εξέταση του μαθήματος, οι φοιτές παραδίδουν ένα καλλιτεχνικό έργο με τη μορφή εφαρμογής φορητής συσκευής (mobile application). Πραγματοποιούν μόνοι/ες τους τον προγραμματισμό της αλληλεπίδρασης και τον ηχητικό σχεδιασμό. Προσφέρονται οι παρακάτω θεματικές:

- Διαλογικά συστήματα μουσικού αυτοσχεδιασμού
- Ηλεκτρονικά ηχητικά παιχνίδια
- Διαδραστικά συστήματα με χρήση αισθητήρων

Το έργο συμπληρώνεται από γραπτό κείμενο, έκτασης περίπου 2500 λέξεων, με έμφαση στην περιγραφή της ιδέας και της μηχανικής της αλληλεπίδρασης, την ανάλυση της μεθοδολογικής προσέγγισης, και της εμβάθυνσης σε επιλέγμένα θέματα.

Η εργασία πρέπει να ακολουθεί τους αναρτημένους κανόνες σύνταξης εργασιών του Τμήματος. Πρέπει να περιέχει βιβλιογρφία και να ακολουθεί το βιβλιογραφικό στάνταρ αναφορών Chicago 15b, Author Date. https://web.library.uq.edu.au/files/26556/chicago15B-style-guide.pdf

Κατά την εξέταση γίνεται σύντομη προφορική παρουσίαση της εργασίας και ακολουθεί διάλογος με τον εξεταστή. Στην αξιολόγηση λαμβάνεται υπόψιν και η συνεισφορά του φοιτητή κατά την διάρκεια των παραδόσεων με την μορφή ερωτήσεων ή παρουσιάσεων.