Πρακτική του Σχεδιασμού Εκθέσεων

Αυτό το μάθημα εξετάζει τον ρόλο που διαδραματίζουν οι εκθέσεις στην επικοινωνία γνώσεων και διερευνά την ποικιλία των μεθόδων προβολής διαφορετικών καλλιτεχνικών έργων. Οι φοιτητές θα μάθουν πώς να αντιλαμβάνονται τα εκθέματα σε φυσικό, ψηφιακό και υβριδικό χώρο ανάλογα με το πλαίσιο λειτουργίας της έκθεσης ξεκινώντας με μια μελέτη του σχεδιασμού επώνυμων εκθέσεων. Το μάθημα αυτό επικεντρώνεται σε ερευνητικές τεχνικές μελέτης και αισθητικές μορφές αφήγησης για το σχεδιασμό μιας μόνιμης, προσωρινής ή/και μετακινούμενης έκθεσης που να είναι προσβάσιμη και σχεδιασμένη για να ικανοποιεί τις ανάγκες όλων των επισκεπτών: α) βασικά σχέδια, ροή του χώρου και μέθοδοι επεξεργασίας, β) εισαγωγή σε υλικά, φινιρίσματα, δομές, συστήματα και φωτισμό, γ) σήμανση και γραφικά, δ) ειδικές δημοσιεύσεις, εκπαιδευτικές δράσεις σε μουσεία και διαδικτυακές εφαρμογές παρουσίασης. Όπως κάθε επαγγελματική δραστηριότητα έτσι και ο σχεδιασμός εκθέσεων πραγματοποιείται εντός ενός νομικού πλαισίου. Μεγάλη σημασία για την πετυχημένη διοργάνωση μιας καλλιτεχνικής εκδήλωσης είναι η πρακτική γνώση των βασικών αρχών συμβάσεων και συμφωνιών καθώς και η εξοικείωση με ζητήματα πνευματικών δικαιωμάτων και μεταβίβασης δικαιωμάτων χρήσης.

Ως μαθησιακός στόχος του προγράμματος ορίζεται η κατανόηση των πρακτικών και θεωρητικών ζητημάτων της επιμέλειας, παραγωγής και λειτουργίας μιας έκθεσης. Στο τέλος αυτού του μαθήματος, οι φοιτητές θα έχουν ολοκληρώσει και θα παρουσιάσουν τα τελικά τους σχέδια για μια έκθεση της επιλογής τους.

1η εβδομάδα
Εκθέσεις σύγχρονης τέχνης. Πέρα από το δίπολο ερμηνείας-εμπειρίας.
2η εβδομάδα
Αποκωδικοποιώντας εκθέσεις που άλλαξαν τον τρόπο που βλέπουμε εκθέσεις στο διεθνές και εγχώριο πεδίο: The Family of Man, Les Immatériaux, Μεταμορφώσεις του Μοντέρνου, Μεγάλος Περίπατος.
3η εβδομάδα
Από την ιδέα στον σχεδιασμό. Τυπολογίες εκθέσεων και οι μορφές τους.
4η εβδομάδα
Από τον σχεδιασμό στην υλοποίηση. Περιεχόμενο και επαγγελματική διαγωγή απέναντι στους καλλιτέχνες, συλλέκτες και ιδρύματα.
5η εβδομάδα
Από την ιδέα στον σχεδιασμό. Ζητήματα κοινού και στοχοθεσίας.
6η εβδομάδα
Σχεδιάζοντας μια έκθεση. Η αρχιτεκτονική της εμπειρίας.
7η εβδομάδα
Σχεδιάζοντας μια έκθεση. Διαμεσολάβηση, πλαισίωση και εμψύχωση.
8η εβδομάδα
Σχεδιάζοντας μια έκθεση. Τεχνολογία έργων, εκθέσεων και διαμεσολάβισης.
9η εβδομάδα
Υλοποιώντας μια έκθεση. Επικοινωνία, χρηματοδότηση και άλλοι πόροι.
10η εβδομάδα
Υλοποιώντας μια έκθεση. Υποστηρικτικοί ρόλοι και συνεργατικά - συλλογικά σχήματα.
11η εβδομάδα
Υλοποιώντας μια έκθεση. Συμβόλαια δανεισμών, παραγωγής και απόκτησης έργων τέχνης. Πνευματικά δικαιώματα και πνευματική εργασία.
12η εβδομάδα
Υλοποιώντας μια έκθεση. Επιμέλεια και επιμελητεία
13η εβδομάδα
Μετά το κλείσιμο. Αξιολογώντας το αντίκτυπο μιας έκθεσης και διασφαλίζοντας την επιβίωση του ίχνους της.

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΚΘΕΣΕΩΝ

Προτεινόμενη βιβλιογραφία:

Μουσείο και μουσειακές σπουδές: ένας πλήρης οδηγός, επιμ. Sharon Macdonald,  Αθήνα: Πολιτιστικό Ίδρυμα Oμίλου Πειραιώς, 2012

Βασικές Έννοιες της Μουσειολογίας, επιμ. André Desvallées, François Mairesse,  Μετάφραση: Σωτήρης Λάππας, Αθήνα: ICOM-Ελληνικό Τμήμα (Διεθνές Συμβούλιο  Μουσείων), 2014

Άννα Καφέτση, Μεταμορφώσεις του Μοντέρνου: Η Ελληνική εμπειρία. Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου, 1992

Αλεξάνδρα Μπούνια, Στα παρασκήνια του μουσείου : η διαχείριση των μουσειακών  συλλογών, Αθήνα: Πατάκης, 2009

Salon to Biennial. Exhibitions that made Art History. Volume I: 1836-1959, επιμ.  Bruce Altshuler, London: Phaidon, 2008

Bruce Altshuler, The Avant-Garde in Exhibition. New Art in the 20th Century,  Berkeley: University of California Press, 1994

Tony Bennett, The birth of the museum: history, theory, politics, London: Routledege,  1995

Permanence through Change: The Variable Media Approach. επιμ Alain Depocas, Jon Ippolito, Caitlin Jones, και Daniel Langlois Foundation for Art, Science and Technology,. Electronic resource. New York : Montréal: Guggenheim Museum Publications ; Fondation Daniel Langlois pour l’art, la science et la technologie, 2003.

Museum Communication and Social Media: The Connected Museum. επιμ. Kirsten Drotner και Kim Schrøder. Routledge Research in Museum Studies 6. New York: Routledge, 2013.

Matters in media art, επιμ. George Gawlinski. Available at: http://mattersinmediaart.org, 2015 (Accessed: 09.04.21).

Thinking about exhibitions,επιμ. Reesa Greenberg, Bruce W. Ferguson και Sandy  Nairne, London: Routledge, 1996

Hands on media history: a new methodology in the humanities and social sciences. επιμ Nick Hall και John Ellis.  London ; New York: Routledge, 2020.

Exhibiting cultures : the poetics and politics of museum display, ed Ivan Karp; Steven  Lavine; Rockefeller Foundation, Washington, D.C. : Smithsonian Books, 2014

Barbara Rangel. Museum technology and architecture. New York, NY: Springer Berlin Heidelberg, 2018.

Louise Ravelli. Museum Texts: Communication Frameworks. Museum Meanings. London ; New York: Routledge, 2006.

Ruangrupa, A. K. Kaiza, Alvin Li, Andrew Maerkle, Ann Mbuti, Annie Jael Kwan, Ashraf Jamal, κ.ά. Documenta Fifteen Handbook: English. Επιμέλεια Ruangrupa. Berlin: Hatje Cantz, 2022.

Smithsonian Institution Accessibility Program, Smithsonian Guidelines for Accessible Exhibition Design, Washington, D.C. : Smithsonian Accessibility Program, [1996]

Lucy Trench, Gallery text at the V&A, A Ten Point Guide, Victoria and Albert Museum, London, 2004

Kali Tzortzi. Museum Space: Where Architecture Meets Museology. Farnham, Surrey, England ; Burlington, VT: Ashgate, 2015.

Η διδασκαλία του μαθήματος θα αναπτυχθεί μέσα από διαλέξεις με συνοδευτικό οπτικοακουστικό υλικό τεκμηρίωσης έργων και εκθέσεων προερχόμενο από δημόσια, ιδιωτικά και προσωπικά αρχεία, ενώ θα περιλαμβάνει και πρακτικούς οδηγούς, δημοσιευμένες προδιαγραφές και εγχειρίδια καλών πρακτικών από μουσεία, οργανισμούς και συναφή συλλογικά όργανα.

Χρήση εφαρμογών, χρήση οπτικοακουστικών μέσων, χρήση νέων τεχνολογιών με σκοπό τη διερεύνηση εννοιών και θεμάτων, εξοικείωση με τη διαδικτυακή έρευνα και τους πολυμεσικούς τρόπους επικοινωνίας.

.