Ηχητικά Περιβάλλοντα

Τα ηχητικά περιβάλλοντα εξελίσσονται, καθώς, υπό την επίδραση των νέων τεχνολογικών μέσων, διεισδύουν στην κοινωνία νέοι τρόποι έκφρασης στο πεδίο του πολιτισμού. Η τέχνη των ηχητικών περιβαλλόντων έχει ως αντικείμενο τον ήχο καθεαυτό, πέρα από τα όρια της ‘μουσικής’, με τη συμβατική έννοια. Αντιμετωπίζει τον ήχο ως πολυδιάστατο δυναμικό φαινόμενο στον χώρο και εξερευνά νέους τρόπους διαμόρφωσης και παρουσίασης ήχων με διαφορετικά μέσα. Ως εκ τούτου, η τέχνη των ηχητικών περιβαλλόντων αποτελεί πεδίο πειραματισμού και πρακτικής έρευνας για την εφαρμογή νέων ηχητικών τεχνολογιών, αλλά και για τη διερεύνηση του ρόλου του ήχου ως πολιτισμικού φαινομένου. Έμφαση δίνεται στην ανάλυση των έργων σημαντικών εκπροσώπων της τέχνης των ηχητικών περιβαλλόντων και στην υλοποίηση αντίστοιχων εργαστηριακών ασκήσεων. 

Το μάθημα στοχεύει στην μελέτη του ακουστικού περιβάλλοντος και το συσχετισμό του με την ηχητική Τέχνη σε δημιουργικό επίπεδο. Μέσα απο τις πρακτικές ασκήσεις επιχειρείται η πρακτική εμβίωση της ηχητικής εξερεύνησης και η πρακτική εκπαίδευση ως προς τις τεχνικές και τις καλλιτεχνικές επιλογές που θα φανούν χρήσιμες για την ηχητική δημιουργία ή την ενσωμάτωσή της σε συνολικότερα είδη οπτικοακουστικών Τεχνών. Οι ατομικές καλλιτεχνικές εργασίες δίνουν στους φοιτητές το έναυσμα για ανάπτυξη ατομικής καλλιτεχνικής ηχητικής γλώσσας, που ενθαρρύνεται μέσα απο την ελευθερία επιλογών καλλιτεχνικής ηχητικής διαχείρισης και έκφρασης.

1η εβδομάδα: Εισαγωγή μαθήματος. Περιγραφή περιεχομένου, μαθησιακών στόχων. Επεξήγηση ορολογίας: ηχοτοπίο, ακουστική οικολογία, σύνθεση ηχοτοπίων. Γνωριμία με τους φοιτητές.

2η εβδομάδα: Βασικές τεχνικές πρόσληψης ήχου. Τοπία και ηχογόνες πηγές, ακρόαση του περιβάλλοντος και συζήτηση σε ανοιχό πεδίο.

εργαστήριο: Καταγραφή ήχων σε ανοιχτό πεδίο με χρήση φορητού εξοπλισμού..

3η εβδομάδα: Ακρόαση και ανάλυση ηχητικών τοπίων που καταγράφηκαν στο προηγούμενο μάθημα. Βασική κατηγοριοποίηση και περιγραφή μέσα από τη φιλοσοφική βάση της ακουστικής οικολογίας (υπόβαθρο-επιφάνεια, γεωφυσικοί-βιολογικοί-ανθρωπογενείς ήχοι, γενικά τοπία - ηχητικής έμφασης)

εργαστήριο: πειραματισμός με ηχηρά αντικείμενα, καταγραφή ήχων στην αίθουσα.

4η εβδομάδα: Φύση και ηλεκτροακουστική μουσική: συσχετισμοί της μουσικής γλώσσας της η/μ με ηχητικά σχήματα και ηχογόνες πηγές του φυσικού περιβάλλοντος.

εργαστήριο: ακρόαση παραδειγμάτων

5η εβδομάδα: Ηχητική διάχυση (sound diffusion) μέσω συστήματος πολυκαναλικών ηχείων, εισαγωγή στην έννοια της ηχοχωροθέτησης, εγγενής ηχητικός χώρος και η σχέση του με την ακουστική του χώρου ακρόασης.

εργαστήριο: Επεξήγηση λειτουργίας εξοπλισμού, δρομολόγηση stereo σήματος σε πολλαπλά ηχητικά κανάλια, performance μέσω συστήματος, παραδείγματα.

6η εβδομάδα: Ηχοπερίπατος (soundwalk), εισαγωγή, επεξήγηση, εφαρμογές.

εργαστήριο: οργάνωση ηχοπερίπατου στην πόλη, παράλληλη ηχητική καταγραφή διαδρομής, συζήτηση σε ανοιχτό χώρο επί της διαδικασίας και της εμπειρίας..

7η εβδομάδα: World Soundscape Project και ακουστική οικολογία. The Vancouver soundscape project.

εργαστήριο: Ακρόαση-ανάλυση έργων. Ακρόαση εργασιών προόδου (δημιουργίες με υλικό που αποκτήθηκε στο μάθημα) και ηχητική διάχυση στο χώρο.

8η εβδομάδα: Αληθοφανή-υβριδικά-αφηρημένα τοπία, με αναφορά στην πόλη της Κέρκυρας.

εργαστήριο: Ηχοπερίπατος στην πόλη και ηχογράφηση στο παλαιό φρούριο της Κέρκυρας.

9η εβδομάδα: Ακρόαση-ανάλυση καλλιτεχνικών έργων.

εργαστήριο: Παρουσιάσεις φοιτητών (Α): Επίβλεψη εργασιών εξαμήνου, ανταλλαγή ιδεών, ελεύθερη συζήτηση.

Επαναληπτικές ασκήσεις, πρακτικές δράσεις (ηχογράφηση, επεξεργασία, μίξη)

10η εβδομάδα: Ακρόαση-ανάλυση καλλιτεχνικών έργων.

εργαστήριο: Παρουσιάσεις φοιτητών (Β): Επίβλεψη εργασιών εξαμήνου, ανταλλαγή ιδεών, ελεύθερη συζήτηση.

Επαναληπτικές ασκήσεις, πρακτικές δράσεις (ηχογράφηση, επεξεργασία, μίξη)

11η εβδομάδα: Ακρόαση-ανάλυση καλλιτεχνικών έργων.

εργαστήριο: Παρουσιάσεις φοιτητών (Γ): Επίβλεψη εργασιών εξαμήνου, ανταλλαγή ιδεών, ελεύθερη συζήτηση.

Επαναληπτικές ασκήσεις, πρακτικές δράσεις (ηχογράφηση, επεξεργασία, μίξη)

12η εβδομάδα: Γενική επανάληψη ύλης.

εργαστήριο: Προετοιμασία για παρουσίαση έργων σε συνθήκες καλλιτεχνικού δρώμενου (συναυλία, προβολή, έκθεση)

13η εβδομάδα: Τελική παρουσίαση/προβολή έργων των φοιτητών σε μορφή καλλιτεχνικού δρώμενου.

Σαντοριναίος, Μ., Ζώη, Σ., Δημητριάδη, Ν., Διαμαντόπουλος, Τ., Μπαρδάκος, Γ., 2015. Από τις σύνθετες τέχνες στα υπερμέσα και τους νέους εικονικούς-δυνητικούς χώρους. Ένα εγχειρίδιο για τον καλλιτέχνη που ασχολείται με την ψηφιακή τέχνη.. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα:Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/6076

Λώτης, Θ., Διαμαντόπουλος, Τ., 2015. Μουσική πληροφορική και μουσική με υπολογιστές. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα:Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/4920

Οι θεωρητικές ενότητες παραδίδονται μέσα από πολυμεσικές παρουσιάσεις, οι οποίες διατίθενται μέσω της πλατφόρμας e-class. Στο εργαστηριακό σκέλος υλοποιείται η ηχητική εξερεύνηση τοπίων του περιβάλλοντος και ηχογράφηση αυτών με στόχο την περαιτέρω επεξεργασία μέσω η/υ.

Σε εβδομαδιαία βάση επιβλέπονται οι ατομικές εργασίες εξαμήνου φοιτητών, οι οποίες τίθενται σε συνολική ακρόαση απο όλη την τάξη και σε ελεύθερη συζήτηση. Επίσης, πραγματοποιείται ηχητική διάχυση με πολλαπλά ηχεία (stereo - surround projection). Επαναληπτικές καταγραφές ήχου πραγματοποιούνται κατα τη διάρκεια του εξαμήνου, έτσι ώστε οι φοιτητές να αποκτούν νέο υλικό, ανάλογα με την πρόοδο των εργασιών τους.

Παροχή πολυμεσικού υλικού.
Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.

Η εξέταση του μαθήματος γίνεται μέσω τελικής εργασίας (ηχητική δημιουργία σε ψηφιακό αρχείο), η οποία συνοδεύεται από υποστηρικτικό κείμενο περιγραφής της διαδικασίας. Η εργασία κρατείται για ένα έτος και οι φοιτητές έχουν το δικαίωμα να το συζητήσουν με τον καθηγητή σε περίπτωση που υπάρχει κάποια αμφιβολία ως προς την αξιολόγησή της. Παράλληλα συνεκτιμάται η ενεργή παρουσία του φοιτητή στο μάθημα μέσα από την πρακτική των εργασιών, και η πρόοδός του δημιουργικά κατά τη διάρκεια του εξαμήνου.