Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε το 1ο Ετήσιο Ελληνόφωνο Επιστημονικό Συνέδριο Εργαστηρίων Επικοινωνίας (Conference of Communication labs - cclabs) με κεντρικό θέμα η «Η περιβαλλοντική επικοινωνία με χρήση ήχου, εικόνας και κειμένου για τη Δημοσιογραφία/πληροφόρηση/πολιτισμό/ εκπαίδευση» στις 25 και 26 Ιουνίου, 2022 διαδικτυακά στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς. Αξιοσημείωτο γεγονός αποτελεί πως συμμετείχαν με εργασίες πάνω από 70 σύνεδροι και το παρακολούθησαν στο youtube πάνω από 1000 μοναδικοί χρήστες.
Βασικός διοργανωτής του 1ου cclabs ήταν το Εργαστήριο Νέων Μέσων Επικοινωνίας και Ευχρηστίας (NeMeCULAB) του Τμήματος Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας του Ιονίου Πανεπιστημίου με προσκεκλημένο συνδιοργανωτή το εργαστηρίου Διαδραστικών Τεχνών του Τμήματος Τεχνών Ήχου και Εικόνας του ίδιου Πανεπιστημίου. Συνιδρυτές και συνδιοργανωτές των cclabs είναι 12 εργαστήρια που συμμετείχαν στο συνέδριο και προέρχονται από 7 Τμήματα Επικοινωνίας, 7 Πανεπιστημίων της Ελλάδας και Κύπρου.
Η έναρξη του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε με τους χαιρετισμούς του Πρύτανη του Ιονίου Πανεπιστημίου Καθηγητή κ. Ανδρέα Φλώρου, του Κοσμήτορα της Σχολής Επιστήμης της Πληροφορίας & Πληροφορικής Καθηγητή κ. Σπυρίδων Πολυκαλά και του επικεφαλής του Πανεπιστημιακού Ερευνητικού Κέντρου του Ιονίου Πανεπιστημίου Καθηγητή κ. Παναγιώτη Βλάμο. Στις ομιλίες τους επισημάνθηκε η αξία της συνεργασίας μεταξύ των πανεπιστημιακών τμημάτων και εργαστηρίων και η σημασία της κατεύθυνσης του επιστημονικού κόσμου στα περιβαλλοντικά ζητήματα. Επιπλέον, αναφορές έγιναν για την πολυδιάστατη θεματολογία του συνεδρίου η οποία καλύπτει κάθε έκφανση της περιβαλλοντικής επικοινωνίας.
Στις εναρκτήριες ομιλίες έγινε χαιρετισμός από τον διευθυντή του Εργαστηρίου Νέων Μέσων Επικοινωνίας και Ευχρηστίας (NeMeCULAB) Επίκουρο Καθηγητή κ. Νίκο Αντωνόπουλο. Στη συνέχεια, ο λόγος δόθηκε στον Αναπληρωτή Καθηγητή κ. Αντρέα Γιαννακουλόπουλο διευθυντή του εργαστηρίου Διαδραστικών Τεχνών του Τμήματος Τεχνών Ήχου και Εικόνας, προσκεκλημένος συνδιοργανωτή του cclabs για το 2022. Αμέσως μετά απηύθυναν χαιρετισμό οι διευθυντές των υπόλοιπων έντεκα (11) εργαστηρίων επικοινωνίας και παρουσίασαν σύντομα τα εργαστήρια των οποίων είναι επικεφαλής.
- Βατικιώτης Παντελής Επ. Καθηγητής - Εργαστήριο ∆ηµοσιογραφίας στο Τµήµα Επικοινωνίας Μέσων & Πολιτισµού του Παντείου Πανεπιστηµίου.
- Βέγλης Ανδρέας Καθηγητής - Εργαστήριο Εφαρµογών Πληροφορικής στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας στο Τµήµα ∆ηµοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας του Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου της Θεσσαλονίκης.
- ∆ηµούλας Χαράλαµπος Αναπλ. Καθηγητής ως νέος διευθυντής αναπληρώνοντας τον μέχρι πρόσφατα διευθυντή Καθηγητή κ. Καλλίρη Γεώργιο - Εργαστήριο Ηλεκτρονικών ΜΜΕ στο Τµήµα ∆ηµοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας του Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου της Θεσσαλονίκης.
- Καλλονιάτης Χρήστος Αναπλ. Καθηγητής - Εργαστήριο Τεχνολογιών Προστασίας της Ιδιωτικότητας και Εφαρµογών Πληροφορικής στις Κοινωνικές Επιστήµες στο Τµήµα Πολιτισµικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστηµίου Αιγαίου.
- Κύζα Ελένη Καθηγήτρια - Εργαστήριο Νέων Μέσων, Νόησης και Μάθησης µε έδρα του το Τµήµα Επικοινωνίας και Σπουδών ∆ιαδικτύου του Τεχνολογικού Πανεπιστηµίου Κύπρου.
- Λάππας Γεώργιος Καθηγητής - Εργαστήριο Ψηφιακών Μέσων & Στρατηγικής Επικοινωνίας στο Τµήµα Επικοινωνίας & Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστηµίου ∆υτικής Μακεδονίας.
- Λέανδρος Νικόλαος Καθηγητής - Εργαστήριο Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισµού στο Τµήµα Επικοινωνίας Μέσων & Πολιτισµού του Παντείου Πανεπιστηµίου.
- Μουρλάς Κωνσταντίνος Αναπλ. Καθηγητής - Εργαστήριο Νέων Τεχνολογιών στην Επικοινωνία, την Εκπαίδευση και τα Μ.Μ.Ε. στο Τµήµα Επικοινωνίας & ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών.
- Παπαγεωργίου ∆ηµήτρης Καθηγητής - Εργαστήριο Εικόνας, Ήχου και Πολιτιστικής Αναπαράστασης στο Τµήµα Πολιτισµικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστηµίου Αιγαίου.
- Παπαθανασόπουλος Στυλιανός Καθηγητής - Εργαστήριο ∆ηµοσιογραφικών Σπουδών και Επικοινωνιακών Εφαρµογών στο Τµήµα Επικοινωνίας & ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών.
- Πλειός Γιώργος Καθηγητής - Εργαστήριο Εργαστήριο Κοινωνικής Έρευνας στα Μ.Μ.Ε. στο Τµήµα Επικοινωνίας & ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών.
Όπως προαναφέρθηκε και γίνεται φανερό από τον μεγάλο αριθμό των παρουσιαζόμενων εργασιών που έφτασαν τον αριθμό τριάντα τρία (33), η θεματολογία του συνεδρίου ήταν πολυδιάστατη. Η πρώτη ημέρα του συνεδρίου συνεχίστηκε με τις ομιλίες των τριών προσκεκλημένων ομιλητών. Αρχικά, τον λόγο πήρε η κ. Σκαναβή Κωνσταντίνα, Καθηγήτρια Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αγωγής και Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Η κ. Σκαναβή μέσω μίας εξαιρετικά ενδιαφέρουσας βιωματικής ομιλίας αναφέρθηκε στην αξία της Περιβαλλοντικής Επικοινωνίας. Η επόμενη ομιλία με τίτλο «10 χρόνια Σχολείο Περιβαλλοντικής δημοσιογραφίας» δόθηκε από τον κ. Σκαµνάκη Αντώνη, Αναπληρωτή Καθηγητή Πολιτικής και Κοινοτικής Δημοσιογραφίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ο κύκλος των κεντρικών ομιλιών έκλεισε με την εισήγηση του κ. Ξανθάκη Μιχαήλ, Αναπλ. Προϊστάμενο, Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Ζακύνθου, Αίνου και Προστατευόμενων Περιοχών Ιονίων Νήσων ο οποίος αναφέρθηκε στην συμβολή της ∆ικτύωσης & της Επικοινωνίας στην Ανάπτυξη Εναλλακτικών Μορφών Τουρισμού στην Κεφαλονιά και Ιθάκη.
Παρουσιάσεις πρώτης μέρας του συνεδρίου
Η πρώτη ημέρα του συνεδρίου συνεχίστηκε με την παρουσίαση των εργασιών των συνέδρων χωρισμένες σε τρείς (3) κύκλους ομιλιών. H πρώτη εισήγηση, παρουσιάστηκε από τον κ. Μιχάλη Ταστσόγλου ο οποίος ανέλυσε τις κυρίαρχες τάσεις από το 2009 έως το 2020 σχετικά με την αναφορά στη κλιματική κρίση από τις ειδησεογραφικές ιστοσελίδες. Στη δεύτερη εισήγηση, που παρουσιάστηκε από την κ. Ηλιάνα Σακκά μελετήθηκε ο ρόλος των μέσων στην ευαισθητοποίηση των πολιτών για την κλιματική αλλαγή. Η τρίτη εργασία παρουσιάστηκε την κ. Γεωργία Γιολτζίδου είχε ως θέμα την Περιβαλλοντική Δημοσιογραφία στην Ελλάδα.
Το 2ο μέρος της πρώτης ημέρας του συνεδρίου ξεκίνησε με την εισήγηση της κ. Χριστίνα Καρυπίδου «Εργαλεία οπτικοποιήσεων για την παραγωγή άρθρων δημοσιογραφίας δεδομένων για το περιβάλλον». Στη συνέχεια ο κ. Ευάγγελος Λάµπρου παρουσίασε την έρευνα του «Ψευδείς ειδήσεις και περιβαλλοντική επικοινωνία: Οι ψευδείς ειδήσεις ως απειλή περιβαλλοντικής παραπληροφόρησης στην ελληνική δημόσια σφαίρα». Τέλος, το Session ολοκληρώθηκε με την παρουσίασης της κ. Σόφη Δηµητρίου-Δρουσιώτη η οποία μίλησε για τη Δημοσιογραφική εκπαίδευση και βιώσιμη ανάπτυξη και συγκεκριμένα για την προσέγγιση της βιομηχανίας.
Το 3ο και τελευταίο μέρος της πρώτης ημέρας του συνεδρίου ξεκίνησε με την εισήγηση της Επίκουρης Καθηγήτριας κα. Βάλιας Καϊμάκη με θέμα το φαινόμενο Podcasting στη πανδημία. Στην ομιλία χαρτογραφήθηκαν τα ελληνικά podcasts που ξεκίνησαν στη διάρκεια του lockdown. Οι παρουσιάσεις των εργασιών συνεχίστηκαν με την παρουσίαση της έρευνας «Περιβαλλοντική Επικοινωνία σε MME: Ειδησεογραφικές ιστοσελίδες Ελλάδας και Αμερικής» της κ. Μαρίας Κλουβιδάκη. Αμέσως μετά τον λόγο πήρε η κ. Αιµιλία Καλλίρη η οποία αναφέρθηκε στις ψυχολογικές πρακτικές που εφαρμόζουν οι οργανισμοί µέσων ενημέρωσης σε Οπτικοποιήσεις δεδομένων σε σχέση µε το περιβάλλον. Τέλος, η πρώτη ημέρα του συνεδρίου ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση της παιχνιδοποιηµένης πολυµεσικής εφαρµογής «Parkfuse» με θέμα την βιοποικιλότητα ως θρυαλλίδα περιβαλλοντικής επικοινωνίας από τις Κατερίνα Αθανασιάδου, Στεφανία Γαβριήλ, Κατερίνα Τσαράβα και Μαριάννα Χρυσού.
Παρουσιάσεις δεύτερης μέρας του συνεδρίου
Η δεύτερη ημέρα του συνεδρίου περιείχε αποκλειστικά τις παρουσιάσεις των εργασιών των συνέδρων και ξεκίνησε με την εισήγηση «Τι κάνει μία εικόνα να αξίζει χίλιες λέξεις; Πρόβλεψη της δηµοφιλίας της εικόνας και αξιολόγηση των χαρακτηριστικών της, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ΜΚΟ» από τους Ελίνα Κουτροµάνου, Κατερίνα Σωτηράκου και τον Αναπληρωτή Καθηγητή και Διευθυντή Εργαστηρίου κ. Κωνσταντίνο Μουρλά. Στη συνέχεια η κ. Ταπάσκου, παρουσίασε την εργασία «Βιωσιµότητα και καλλιτεχνική πρακτική στην ψηφιακή εποχή: Δημιουργία και κατανόηση περιβαλλοντικών μηνυμάτων», ενώ ο πρώτος κύκλος ομιλιών συνεχίστηκε με την παρουσίαση των Χριστιάνα Κολιούσκα και τον Επίκουρο Καθηγητή κ. Μιχαήλ Βρίγκα «Ο ρόλος των ΤΠΕ ως μέσο προβολής και ανάδειξης της πράσινης μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας». Η τελευταία εργασία για το πρώτο session της ημέρας ήταν είχε τον τίτλο: «Γεωπάρκο Κεφαλονιάς-Ιθάκης: Τρόποι Προβολής και Επικοινωνίας» και παρουσιάστηκε από τους Έλενα Ζουµπούλη.
Το 2ο μέρος της ημέρας ξεκίνησε με την παρουσίαση της εργασίας «Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των ιστοτόπων των Παγκόσμιων Γεωπάρκων UNESCO» που παρουσίασε η κα. Ανδρονίκη Σιµάτου ενώ στην συνέχεια την σκυτάλη πήρε ο κ. Μιχαήλ Ξανθάκης που παρουσίασε την εργασία «Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των ιστοτόπων των Πάρκων Σκοτεινού Ουρανού». Ο δεύτερος κύκλος ομιλιών ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση της εργασίας «Ψηφιακός Πολιτισμός και Περιβαλλοντική Επικοινωνία» από την κ. Ματίνα Κιουρεξίδου και την εργασία «Η σχέση του δημοτικού τραγουδιού µε το φυσικό περιβάλλον. Περιπτωσιολογική προσέγγιση από τη μουσική συλλογή του Γεωργίου Παχτίκου» από τους Λαµπρογιάννη Πεφάνη και τον Επίκουρο Καθηγητή κ. Νικόλαο Μπούκα.
Η πρώτη ομιλία του 3ο μέρους του συνεδρίου δόθηκε από τον κ. Σωτήριο Μίχα, με τίτλο «Δημιουργία μιας διαδικτυακής εφαρμογής προβολής των Γεωτόπων & Γεωδιαδροµών του Γεωπάρκου Κεφαλονιάς-Ιθάκης». Η δεύτερη ομιλία: Πολιτισμικός περίπατος και περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, η κινηµατογράφηση σε ένα «ψυχογεωγραφικό» περιβάλλον - Μελέτη περίπτωσης στην πόλη των Αγίων Αναργύρων δόθηκε από την κ. Φρύνη Βρεττού. Ενώ η τελευταία εργασία για το τρίτο μέρος δόθηκε από τις κυρίες Αικατερίνη Κατσιάνα, Αναστασία Γιαννακοπούλου και Άννα Σπύρτου και είχε ως θέμα «Η περιβαλλοντική επικοινωνία µε χρήση ήχου, εικόνας, κειμένου και δημιουργικών έργων για την προαγωγή της υγείας και της ψυχικής ανθεκτικότητας, στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, κατά την περίοδο COVID-19».
Το τέταρτο 4ο μέρος της ημέρας ξεκίνησε με την εργασία Πολυτροπική περιβαλλοντική επικοινωνία για πολιτισμό, εκπαίδευση, δημοσιογραφία και πληροφόρηση: Η περίπτωση του «ΘΕΣ-ΠΡΕΣ: Ταξίδι στο Όνειρο» των Αναστασία Γιαννακοπούλου, Καθηγητή και Διευθυντή εργαστηρίου κ. Γεώργιου Λάππα, Ζένια Αναστασιάδου και Μάρθα Μαυρίδου. H επόμενη παρουσίαση είχε τον τίτλο: CompARe: Σχεδιασµός και ανάπτυξη ενός παιχνιδοποιηµένου µαθησιακού περιβάλλοντος μικτής πραγματικότητας σε χώρους πολιτισμικής κληρονομιάς από τον κ. Μάρκο Σουροπέτση, ενώ η τελευταία ομιλία είχε τον τίτλο «Διερευνώντας τη σύνδεση φυσικού χώρου-ψηφιακής αφήγησης σε μαθησιακές εμπειρίες εµβύθισης µέσω επαυξημένης πραγματικότητας» παρουσιάστηκε από τον κ. Γιάννη Γεωργίου από την Κύπρο.
Το πέμπτο 5ο μέρος ξεκίνησε με την ομιλία του κ.ι Στέφανου Φευγαλά με τίτλο «Παιδαγωγικό περιεχόμενο και φυσικό περιβάλλον στα μελοποιημένα «Χελιδόνια» των Ζ. Παπαντωνίου και Γ. Λαµπελέτ». Αμέσως μετά οι κυρίες Ευτυχία Τούλιου και Άννα Τσιάρτα μίλησαν για το Podcasting και το διαδικτυακό μαθητικό ραδιόφωνο στην περιβαλλοντική εκπαίδευση. Τέλος η Επίκουρη Καθηγήτρια κ. Μαρία Ματσιώλα παρουσίασε την εργασία «Ευαισθητοποίηση του κοινού για περιβαλλοντικά ζητήματα µέσω ηχητικών ξεναγήσεων: Ηχοτοπία στη λίμνη της Καστοριάς» στην οποία συμμετείχαν επίσης οι Αθανάσιος Ευαγγέλου, Αλέξανδρος Κλεφτοδήµος, Μαγδαληνή Γρηγορίου, Γεώργιος Λάππας και Γεώργιος Καλλίρης.
Το έκτο (6ο) και τελευταίο μέρος του συνεδρίου ξεκίνησε με την εργασία «Ψηφιακή εφαρμογή μικτής πραγματικότητας: «Ντολτσό: Μια Παραδοσιακή Συνοικία της Καστοριάς στο πέρασμά του Χρόνου» από τους Μαγδαληνή Γρηγορίου, Αναστασία Ατζέµη, Αναστάσιος Βασιλείου, Κωνσταντίνα Λιόλιου, Αθανάσιο Ευαγγέλου και Αλέξανδρος Κλεφτοδήµο. Στη συνέχεια η κ. Μαρία Μαργαρίτη παρουσίασε την εργασία της «Προσεγγίσεις του χώρου στα λογοτεχνικά κείμενα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης µε τη χρήση του storymap JS». Η προτελευταία ομιλία του συνεδρίου είχε ως θέμα την «Επιρροή των Μέσων Κοινωνικής ∆ικτύωσης στην κοινωνία: Πληροφοριορύπανση και Selfie Εμβολιασμού και από τις κυρίες Αργυρούλα Παναγούλη και Αναστασία Κατσαουνίδου ενώ η προτελευταία παρουσίαση είχε ως θέμα την πειραματική εκπαίδευση µε διακίνηση ερωτηματολογίου για την επίδραση της φωτορύπανσης στην άγρια ζωή από τους κ. Αναστασία-Ελένη Μαγουλά και κ. Μιχαήλ Ξανθάκη. Τέλος, το συνέδριο έκλεισε με την παρουσίαση της εργασίας του κ. Σωτήρη Κίργινα «Απτικά ψηφιακά παιχνίδια: Πώς η απτική τεχνολογία ενισχύει την παιγνιακή εμπειρία και την επικοινωνία ανθρώπου-μηχανής».
Απονομή βραβείου καλύτερης εργασίας
Το συνέδριο ολοκληρώθηκε με την απονομή του βραβείου καλύτερης εργασίας. Το βραβείο έλαβαν οι κυρίες Κατερίνα Αθανασιάδου, Στεφανία Γαβριήλ, Κατερίνα Τσαράβα και Μαριάννα Χρυσού για την εργασία που αφορά τη δημιουργία της πολυµεσικής εφαρµογής «Parkfuse» με θέμα την βιοποικιλότητα ως θρυαλλίδα περιβαλλοντικής επικοινωνίας.
Οι εργασίες του συνεδρίου καταγράφθηκαν και είναι διαθέσιμες στους παρακάτω συνδέσμους.
Πρώτη μέρα https://www.youtube.com/watch?v=GO8myw6cP9E
Δεύτερη μέρα https://www.youtube.com/watch?v=V52iKEkarUk
Μετά την απονομή του βραβείου οι συμμετέχοντες εξέφρασαν την ικανοποίηση τους για την ομαλή έκβαση των εργασιών του συνεδρίου και έδωσαν ραντεβού για το επόμενο Ετήσιο Ελληνόφωνο Επιστημονικό Συνέδριο Εργαστηρίων Επικοινωνίας που πρόκειται να λάβει χώρα στην Κύπρο με βασικό διοργανωτή το Εργαστήριο Νέων Μέσων, Νόησης και Μάθησης με έδρα του το Τμήμα Επικοινωνίας και Σπουδών Διαδικτύου του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου με Διευθύντρια την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια κα. Ελένη Κύζα. Σημαντικό σημείο αποτελεί πως εκδηλώθηκε το ενδιαφέρον να συμμετάσχει σύσσωμο στη διοργάνωση όλο το Τμήμα Επικοινωνίας και Σπουδών Διαδικτύου του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου. Σημαντικό είναι επίσης ότι υπάρχει προγραμματισμός για τη συνέχεια και κυκλική πορεία του συνεδρίου με διάφορους σταθμούς εργαστηρίων επικοινωνίας (Θεσσαλονίκης, Λέσβος, Αθήνα, Καστοριά) μέχρι το 2028.
Για περισσότερες πληροφορίες για τα επόμενα cclabs δείτε το http://cclabs.gr