Διδακτική της Τέχνης και Δημιουργικές Τεχνολογίες

Διδάσκων/ουσα: Παπαδοπούλου Αγνή
Κωδικός Μαθήματος: EDU113
Τύπος Μαθήματος: Επιλογής
Επίπεδο Μαθήματος: Ειδικό
Γλώσσα Μαθήματος: Ελληνικά
Τρόπος Παράδοσης: Στην τάξη
Εξάμηνο: 3 (Θ΄ για το προπτυχιακό πρόγραμμα ΤΤΗΕ)
ECTS: 5
Διδακτικές Μονάδες: 6
Ώρες Διδασκαλίας: 3

Σύντομη Περιγραφή:

Διερευνάται και ενισχύεται η σχέση ανάμεσα στην τέχνη, την τεχνολογία και την εκπαίδευση. Αναλύεται η ενσωμάτωση των δημιουργικών και αναδυόμενων τεχνολογιών στη Διδακτική της Τέχνης και ορίζονται οι πρακτικές, τα θέματα, και οι δυνατότητές της. Έμφαση δίνεται στην απόκτηση γνώσεων σχετικών με τη δημιουργία ψηφιακής αφήγησης, καθώς και στη διαχείριση των δημιουργικών τεχνολογιών που είναι κατάλληλες για το περιβάλλον μάθησης του σχολείου. Παράλληλα, ιδιαίτερο βάρος δίνεται στην πρακτική εμπειρία των φοιτητών με την ενσωμάτωση των δημιουργικών τεχνολογιών στο πρόγραμμα σπουδών, εστιάζοντας στις έννοιες της ανατροπής, της ελευθερίας της θέλησης και της δημοκρατίας με την καλλιτεχνική δημιουργία ως εμπειρική αφετηρία. Οι φοιτητές καλούνται να δουλέψουν με καινοτόμο τρόπο, με δημιουργικά υλικά και ψηφιακές τεχνολογίες και μέσα και να τα συνδυάσουν με διεπιστημονικές, συνεργατικές, και παιχνιδιώδεις παιδαγωγικές μεθόδους. Η χρήση οπτικοακουστικών και εύστοχων ψηφιακών εργαλείων και υλικών για τη δημιουργία, αλλά και την ερμηνεία των γεγονότων και των φαινομένων με βάση το σκοπούμενο και το τελικό, στοχεύει στην αντιστοιχία σκέψης, γλώσσας και πραγματικότητας.

* Οι διδακτικές ώρες αναλύονται ως εξής: 2 ώρες θεωρία / 1 ώρα εργαστηριακό.

Αντικειμενικοί Στόχοι - Επιδιωκόμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

Οι φοιτητές αναμένεται να:

να μπορούν να συγκεντρώνονται στα βασικά χαρακτηριστικά του “μέσου”, να εντοπίζουν συσχετισμούς, να επιδεικνύουν αιτιακές συνέπειες, χωρίς τα νοήματα να υποβιβάζονται σε γλωσσικά παιχνίδια και να χάνεται η συλλογική σημασία
ν’ αναλύουν, να συνθέτουν δεδομένα και πληροφορίες, να βοηθούν τους μαθητές τους στη συλλογή πληροφοριών χωρίς να υπάρχει συσσώρευση και αχρήστευση πληροφορίας
να σχεδιάζουν πολλές και διαφορετικές δραστηριότητες με τη χρήση των απαραίτητων τεχνολογικών εργαλείων στο πλαίσιο της διδασκαλίας των μαθημάτων της Τέχνης ώστε να ικανοποιούν και να ανταποκρίνονται στις ανάγκες κάθε μαθητή
να προτείνουν αιτιολογημένες διδακτικές πρακτικές και χρήσεις των ψηφιακών τεχνολογιών
να αποκτήσουν εξειδικευμένες γνώσεις για το σχεδιασμό ολοκληρωμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων στον χώρο της Τέχνης και της Τεχνολογίας

Περιεχόμενο (Syllabus):

1η Εβδομάδα

Διδασκαλία μαθημάτων Τέχνης, προκλήσεις του παγκόσμιου και της νέας τεχνολογίας. Νέα μέσα και εναλλακτικές προτάσεις διδασκαλίας, διαρκής κατάσταση διασύνδεσης, πολυπολιτισμική πραγματικότητα του Κυβερνοχώρου και της παγκοσμιοποιίησης, της εικονικής πραγματικότητας και του σύγχρονου Πολιτισμού

2η Εβδομάδα

Nέα μέσα και συνδυασμός γλωσσών, διάλυση των ειδολογικών συνόρων- Στρατηγικές μάθησης, ανά περίπτωση μέθοδοι (κριτική διδασκαλία, διερευνητική μάθηση, διαθεματική προσέγγιση, κοινωνικογνωστική θεωρία)

3η Εβδομάδα

Τρόποι έκφρασης, γλώσσα ως κώδικας (κοινωνικές πρακτικές) και ως χώρος πληροφορίας, διαχείριση της προσοχής: οπτική έννοια της γνωστικής διαδικασίας, ποιητική της πλοήγησης, σαγήνη εικόνων, γραπτός λόγος, προφορικός λόγος, ακουστικές ικανότητες, ηχοτοπία, προσανατολισμός ή μη μέσα στο χώρο, ενδεχομενικότητα των αισθητικών αξιών

4η Εβδομάδα

Έννοια δικτύου και αέναη διαδικασία μετάβασης: Χρήση κριτηρίων συνάφειας, σχέσης, αιτίας, αποτελέσματος στην ομογενοποιητική λογική των δικτυακών κοινοτήτων. Ανάλυση μορφολογικών χαρακτηριστικών (από το λόγο στην εικόνα, αντικείμενο, κάθετα, οριζόντια, ομορφιά, συμμετρία, νόμος των ρυθμών, πληθωρικότητα, χρήση χρώματος, μεγέθη σχημάτων και χρωμάτων, χρόνος, χώρος)

5η Εβδομάδα

Ψηφιακή Τέχνη - Διαδικτυακή τέχνη (Internet art) με άπειρες δυνατότητες και πολιτιστικό πεδίο αντίστασης (ανάπυξη σχεδίων δράσης στο σχολείο)

6η Εβδομάδα

Νέοι ρόλοι των καλλιτεχνών (από το έργο στην εμπειρία) - πλουραλιστικό και πολυφωνικό πρόσωπο του καλλιτέχνη - Διαδικτυακός καλλιτεχνικός ακτιβισμός - κοινωνικές, πολιτισμικές, εκπαιδευτικές διαστάσεις

7η Εβδομάδα

Δημουργικότητα (στάδια της δημιουργικής διαδικασίας, ικανότητες του δημιουργικού ατόμου) - ψηφιακά εργαλεία κατασκευής

8η Εβδομάδα

Ψηφιακή υλικότητα - Νέα θέματα για εκπαιδευτικά προγράμματα. Χρήση των ψηφιακών εργαλείων και υλικών τα οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τα εργαστηριακά υλικά όπως ο πηλός, το χρώμα, και χαρτόνι

9η Εβδομάδα

Καλλιτεχνική δημιουργία - χρήση οπτικών και ακουσιτκών μέσων, διαδραστικά συστήματα και περιβάλλοντα προγραμματισμού, όπως τα: Scratch, Processing, MAX/MSP

10η Εβδομάδα

Ψηφιακή αφήγηση - Διαδραστική αφήγηση - Ψευδαίσθηση, αφήγηση και διαδραστικότητα

11η Εβδομάδα

Πολιτισμικές πρακτικές (λαϊκός πολτισμός ως πεδίο ατομικής και συλλογικής έκφρασης) ως ψηφιακές αναπαραστάσεις, e-culture πολιτική, διαπολιτισμική εκπαίδευση

12η Εβδομάδα

Τέχνη και ψηφιακά παιχνίδια (παιχνιδοποίηση)

13η Εβδομάδα

Λογισμικά και διαδικτυακοί τόποι. Σχεδιαστική σκέψη, δημιουργική σκέψη, επίλυση προβλήματος

Συνιστώμενη βιβλιογραφία προς μελέτη:

Κορτάσαρ, Χ. (2023). Ποιητική και πολιτική της αφήγησης. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης

Ράμφος, Σ. (2019). Μίμησις εναντίον μορφής. Εκδόσεις Αρμός

Ντεκάρτ, Ρ. (2022). Επιστολές περί ηθικής και πολιτικής. Εκδόσεις Εκκερμές

Eagleton, T. (2006). H ιδεολογία του αισθητικού. Αθήνα: Εκδόσεις Πολύτροπον.

Καστοριάδης, Κ. (2008). Παράθυρο στο χάος. Αθήνα: Εκδόσεις Ύψιλον.

Moles, A. (2005). Θεωρία της πληροφορίας και αισθητική αντίληψη. Αθήνα: Εκδόσεις ΜΙΕΤ.

Διδακτικές και μαθησιακές μέθοδοι: